Download fulltext
268-Het-compromis-van-een-maatschappelijk-contract-Samenleving-en-Politiek-jaargang-24-jan-2017-pp.25-27
sampol 2017/1|25 Mijnheer de minister van Pensioenen Bacquelaine Beste sociale partners In 2016 is veel inkt gevloeid over populisme Tot in den treure toe herhaald dat succes heeft dankzij groeiende onzekerheid zijn kerstessay voor De Standaard weeft Karel Verhoeven een interessante band tussen deze verklaring en andere factor: gehechtheid aan onverkorte individuele vrijheid wars religie tradities; die zit diep onze samenleving Wat wonderlijk het zo stelt “moeiteloos verworvenheden iktijdperk verbindt met nationale opdracht Want elk individu zichzelf nastreeft moeten we ook allen samen als volk bewaken Wij trotse geschiedenis verdedigen onszelf tegen hen verknecht tradities Dat levert dan ‘nationaalindividualisme’ op zoals Nederlandse politicoloog Dick Pels bestempelt ” Het compromis maatschappelijk contract HALFWEG MICHEL I Frank Vandenbroucke wat volgt gaat pensioenen Wees gerust ik zal niet beweren robuust pensioenstelsel recept Ik vervoeg rijtje commentatoren ontdekken hun allang bestaande overtuigingen voorstellen nu hét antwoord waar draaien overigens om ‘identiteit’; hij minder status mensen Maar er parallel na te denken Een betrouwbaar collectief beperkt oude dag Zo’n stelsel generaties ‘nationaal bewaakt’ wordt kostbaar goed Op basis kan je organiseren: ruime keuzemogelijkheden bieden qua pensioenleeftijd; doen manier billijk fair zowel ten aanzien diegenen lang willen doorwerken liever was kerngedachte rapport SAMPOL_januari2017 indd 25 10/01/2017 15:17:58 2017/1|26 expertencommissie 2014 neerlegde ons commissie knoopte daarmee bij klassieke opvatting zekerheid solidariteit tegelijkertijd stelde ze handhaven structurele hervormingen vereist vat boodschap nogmaals uitgangspunt overheid heldere ambitie vastleggen betrekking tot kwaliteit lange termijn wensen Vervolgens zou maatschappelijke stipuleren welke aanpassingen orde veilig stellen toekomst onzeker Verschillende aanpassingsmechanismen zouden ‘in stelling gebracht’ worden; spelregels toekomstige – omstandigheden nog kennen worden vastgelegd Allemaal gemiddeld langer werken logisch aanpassingsmechanisme wanneer bevolking vergrijst: maar sommige eenvoudiger flexibel betekent bijkomend volgende: krijgen brede moment waarop pensioen gaan; wie kiest langere loopbaan anderen daarvoor financieel beloond kortere hebben doet nadenken pensionering kwestie fairness biedt dus grondig overlegde aanvaarde collectieve iedereen gelden gemiddelde peil houden En functie keuzes maken lengte (‘actuariële correcties’ technische jargon) Daarnaast verschillen ambtenaren werknemers zelfstandigen vandaag meer uitleggen (zoals feit opbouwen studiejaren) geleidelijk verdwijnen Dit alles wetenschap werknemerspensioenen laag daar notendop Heeft regering dergelijk sociaal sporen gezet? Neen Let wel maatregelen genomen hoogstwaarschijnlijk noodzakelijk voorbeeld verhoging wettelijke pensioenleeftijd 2025 2030 Wie zich halsstarrig verzet ongelijk beslissing vooral aankondiging: ingaat indien aantreedt 2019 of 2024 bedenkt overlegd breed aanvaard verankerd mechanisme waarmee stapsgewijze aangepast demografische evoluties Er staat maatregel (waar tornen men mijn mening vraagt) geen hervorming ander gevoelig pensioenbonificatie diploma ambtenaren: laat Minder dit bonificatiestelsel vervangen door optie studiejaren regulariseren aanpak waartegen werkgevers- werknemersorganisaties verzetten Als draagvlak wenst houd best rekening zo’n gemeenschappelijk negatief advies Geheel onlogisch afschaffing pensioenbonus werkt Men had versterken Brief Daniel 26 2017/1|27 besliste vervolgens ‘sociale pensioenbonus’ voeren: minimumpensioen 45 jaar Deze corrigeert afschaffen enigszins zeer lage verdiensten spoort weer minimumpensioenen bepleit experten toevallig super-eenvoudige minimumregeling voorstelde minimum zonder enige uitzondering recht evenredig Met verwijdert eenvoudige principe eerder dichterbij brengen punt volgt; bijbel onduidelijk blijft naar wil aankondiging individueel aanvullend gecreëerd tweede pijler duidelijkheid vergroot: veilige pensioenvoorziening veronderstelt risicodeling contracten beeld jaarwende bemoedigend anders kritisch beleid: moeilijke relatie waarbij vertrouwen zoek lijkt; duidelijke oriëntering nieuwe samenhangende architectuur; terugkerend pleidooi ‘individualisering’ betekenis ‘individuele contracten’ perspectief coherent binnen brengt me terug vrijheden creëert ‘nationale bewaking’ eigenaarschap Hier ligt rol vakbonden werkgevers: zij vanouds bewakers dergelijke contracten; verleden vochten zelfs daarvan eigenaars Onderlinge verdeeldheid overheerst vaak voorbije maanden alleen geschreven onzekerheid; nood perspectieven twijfel geuit slagkracht heersende partijpolitiek Kunnen vakbewegingen bedrijfsleven handschoen opnemen toekomstig pensioenstelsel? weet talloze obstakels staan overleg weg gedachte gedragen bijna utopisch überhaupt solidaire organiseren? Bij einde waren beschouwingen Mij interesseert vraag hoe concreet kunnen ding zeker: bestaat Hoogleraar Universiteit Amsterdam 27