Paniek over onze pensioenen is niet nodig, een debat wel


Download publicatie

260

Opinie gepubliceerd in De Standaard 8 oktober 2016 p 41 FRANK VANDENBROUCKE Wie? Hoogleraar aan de Universiteit van Amsterdam en voorzitter Academische Raad voor het pensioenbeleid Wat? Wat eerste pensioenpijler kan beloven werkende jongeren vandaag (en wat niet) moet veel duidelijker aangegeven worden Paniek over onze pensioenen is niet nodig een debat wel Alarmkreten oude dogma’s die gemakkelijk weerlegd kunnen leiden alleen maar verder pensioenhervorming schrijft Het grote pensioenbedrog Jef Vuchelen Mark Scholliers (DS 5 oktober) merkwaardig boek Ons pensioenstelsel zou ‘aan rand financiële afgrond’ staan’ rapport Commissie Pensioenhervorming (CPH) was meer dan ‘prutsen marge’ drama dat huidige gebaseerd op repartitie: lopende inkomsten meteen omgeslagen pensioenuitgaven Een omslagstelsel wordt bedreigd door faillissement wanneer bevolking veroudert En als failliet gaat leidt alleszins tot onzekerheid omdat afhankelijk economische groei Omdat CPH deze financieringstechniek vraag stelt kiest ze dus ‘bewust fragiliteit onzekerheid’ Alleen kapitalisatie waarbij fondsen aangelegd ons volgens redden moeilijk discussiëren met mensen lezen je Zo beweren verhoging wettelijke pensioensleeftijd 67 ‘slechts terloops’ vermeldde Vreemd want 40 200 pagina’s beleidsadvies waren gewijd pensioenleeftijd Daarin hebben we zorgvuldig afgewogen impact ervan zijn onder gunstige minder hypotheses betrekking werkgelegenheid gaan bovendien voorbij centrale boodschap: pensioencontract zekerheid bieden onzekere wereld toekomstige hoogst onzeker demografische ontwikkeling ook voorspellen verdelingscontract maximaal ‘immuun’ onzekerheden: ingebouwde aanpassingsmechanismen moeten verhouding tussen inkomens gepensioneerden actieven stabiel houden toekomst helder zijn; betrouwbaar betaalbaar Deze kerngedachte uit (aanpassingsmechanismen inbouwen fatsoenlijke betaalbare actieve inkomens) politiek noch sociale partners opgepikt Evenmin Scholliers; academici verwachten zij model redenering ondersteunt analyseren bekritiseren Dogma’s doos plaatsen daartegenover dogma kapitalisatie: beleggen eigen pensioen biedt Met indrukwekkende nauwkeurigheid gesteld volstaat om gedurende 47 jaar maandelijks 97 13 euro te pensioenkapitaal verzamelen 120 000 Dat inflatie- renteverwachtingen afgedaan zo belangrijk lange termijn Tja Wie gelooft rotsvaste zorgt eens luisteren naar nu Nederland woedt gevolgen lage rente pensioenbeloften Maar belangrijkste reden waarom dit zo’n auteurs voorbijgaan karrenvracht academische literatuur voor- nadelen repartitie Ze blijven steken stelling vele jaren geleden dienst uitmaakte: bestand tegen schokken In wetenschap intussen al lang begraven Repartitie verschillende financieringstechnieken types financieringsrisico’s Fundamenteel bij basis gevormd loonmassa of algemeen nationale economie; risico ligt economie Kapitalisatie laat toe diversifiëren ten minste deel kapitalen internationaal belegd los toelaat veroudering vangen mythe fundamentele inzicht ontbreekt hoe verdelingsvraagstuk: hoeveel geproduceerde rijkdom geconsumeerd niet-actieve ouderen? geen twee evidente oplossing verdelingsconflict generaties mix nuttig mate waarin stand brengen hangt af historische vertrekpunt: België overheerst afbouwen zinvol dubbele last leggen generatie repartitiestelsel voorzien zodat beoogde resultaat – immuun robuust aangevuld bijvoorbeeld via sectorale pensioenfondsen contractuelen openbare sector komt allemaal bod Let zegt juist goed argumenten ingaat Hervorming blijft werf zaaien catastrofescenario’s hervormingen scenario’s weerleggen We geholpen er gebeuren? regering heeft belangrijke ingrepen beslist; sommige voorstellen overgenomen oog betaalbaarheid systeem regeringsbeslissingen ‘morrelen gedachte doelstelling vastleggen stabiliseren Er gevoerd Daardoor Belgische maatschappelijk fragiel communicatie minister Daniel Bacquelaine (MR) pijler ‘niet zal volstaan’ helpt daarbij aangeven gegevens aanwezig: (de opvolger CPH) Kenniscentrum Pensioenen Planbureau onderzocht kwaliteit pensioenstelsels evolueert Hun berekeningen zekere zin hoogte geruststellend: tekent zich dramatische achteruitgang wie dieper graaft vindt aanduidingen gemiddelde werknemerspensioenen geruststellend ondanks implementatie recente verlenging loopbanen uitgelegd nota publiek beschikbaar pleiten opstellen precieze kwaliteitsindicatoren inzake grondig Daarop nog steeds reactie gekomen Eerder dogmatische recepten toveren concrete opstarten genoemde www frankvandenbroucke uva nl